LIST PASTERSKI BISKUPA BIELSKO-ŻYWIECKIEGO
NA ROZPOCZĘCIE ROKU JUBILEUSZOWEGO 2025

 By otworzyć się na łaskę Jubileuszu i być znakiem nadziei

Drodzy Bracia i Siostry,

Także w tym roku sprzedaż świąteczna zaczęła się wcześnie. Rozświetliły się place, ulice i centra handlowe a także specjalne stragany i stoiska z ofertą na Boże Narodzenie i Nowy Rok. Witryny sklepowe pełne są modnych ubrań, świecących ozdób, sprzętu elektronicznego i zestawów gotowych prezentów. Trwa kolejny szał zakupów i już wiadomo, ile na te święta wyda statystyczny Polak. Tego zaś nęcą zapowiadane okazje, promocje, przeceny i uśmiechnięte twarze z reklam.

1. Wyjątkowa łaska w Jubileuszowym Roku 2025

Gdy planujemy świąteczne zakupy i przygotowujemy prezenty, w pierwszą Niedzielę Adwentu trzeba pomyśleć także o okazji zdarzającej się co 25 lat, by poznać i zastanowić się nad tym, jakie możliwości daje Rok Jubileuszowy 2025. Rozpoczyna go otwarcie Świętych Drzwi Bazyliki św. Piotra w Rzymie dnia 24 grudnia 2024 roku, zakończy się zaś 6 stycznia 2026 roku.

Przygotowanie do Roku Jubileuszowego zacznijmy od spojrzenia wstecz, by dziękować za dobro doświadczane od Boga w naszym życiu. Jemu należy się także wdzięczność za wszystko, co osiągnęliśmy dzięki rodzicom, z udziałem rodziny, bliskich i znajomych. Jubileusz ma być czasem, w którym chcemy powrócić do naszego początku, gdy przyszliśmy na świat a przez chrzest staliśmy się dziećmi Bożymi. W Roku Jubileuszowym bowiem Bóg wyjątkowo hojnie szafuje łaską i miłosierdziem, byśmy naprawili i umocnili nasze relacje z Nim, naszymi bliskimi, wspólnotą Kościoła i światem.

W świecie stworzonym przez dobrego Boga istnieje także zło, które dotyka człowieka, mimo tego, że Chrystus przez swoją śmierć i zmartwychwstanie pokonał Złego, grzech i śmierć. Człowiek wciąż popełnia grzechy, doznaje nieszczęść i krzywdy, chorób i śmierci. Kto upada, ale i nawraca się, żałuje za grzechy, wyznaje je i pokutuje, ten zostaje oczyszczony z winy. Jednak kary doczesne za grzechy już odpuszczone są darowane dzięki odpustom takim i podobnym, jakie ogłasza Kościół w Roku Jubileuszowym.

Przez ogłoszenie Jubileuszowego Roku 2025 Ojciec święty Franciszek bardzo pragnie, aby jak najwięcej wiernych podejmowało pielgrzymki, oczyszczało się przez spowiedź i pokutę, wykluczając wszelkie przywiązanie do jakiegokolwiek grzechu i umacniało się przez Komunię świętą. By modląc się przy tym według intencji Papieża, mogło ze skarbca Kościoła zyskać odpust zupełny dla siebie, a także zyskać go dla dusz czyśćcowych.

2. Warunki uzyskania odpustu jubileuszowego

Ten odpust możliwy jest w połączeniu z pielgrzymką do wyznaczonych kościołów Rzymu i wskazanych kościołów na całym świecie, w tym bazylik, kościołów katedralnych oraz innych wskazanych w diecezji przez biskupa diecezjalnego, a także znaczących sanktuariów krajowych i międzynarodowych wymienionych przez odpowiednie konferencje episkopatu. Za każdym razem ma to być połączone z udziałem we Mszy świętej, Liturgii Godzin, w Drodze Krzyżowej lub nabożeństwie.

Poza pielgrzymką można zyskać odpust przez pobożne nawiedzenie jednego z wyznaczonych kościołów w Rzymie czy na całym świecie indywidualnie lub w grupie, przy czym należy odprawić adorację Najświętszego Sakramentu i rozmyślanie, odmówić Modlitwę Pańską, jedną z form wyznania wiary oraz modlitwę maryjną.

Odpust zupełny bez udziału w pielgrzymce i bez pobożnego nawiedzenia wskazanego miejsca mogą uzyskać osoby nie mogące spełnić tego warunku, z racji życia za klauzurą, z powodu uwięzienia, pobytu w szpitalu czy braku możliwości poruszania się, w duchu pokuty odmawiając wskazane modlitwy i ofiarowując swoje cierpienia czy życiowe trudności.

Odpust jubileuszowy można zyskać także przez udział w rekolekcjach, misjach czy formacji w oparciu o dokumenty Soboru Watykańskiego II lub Katechizmu, w kościele, czy innym stosownym miejscu. Dla dusz czyśćcowych można zyskać odpust jako drugi w danym dniu, przystępując do Komunii Św. drugi raz i wypełniając zwyczajne warunki.

3. Szczególnym znakiem nadziei jest miłosierdzie wobec bliźnich

Biblijny jubileusz nakazywał darować długi i wolność oraz naprawić wszelką niesprawiedliwość. Jubileuszowy Rok 2025 wzywa nas do podejmowania dzieł miłosierdzia i pokuty. Gdy sami doświadczymy Bożego miłosierdzia, gorliwie szukajmy w swoim otoczeniu potrzebujących i cierpiących. Czyny miłosierdzia podejmowane kilka razy dziennie, przyniosą tyle razy dar odpustu.

Nie zabraknie okazji, by obdarować głodnych i pragnących czy potrzebujących ubrania lub mieszkania. Niektórzy będą mogli odwiedzić więźniów i chorych czy pomóc urządzić pogrzeb. Niemniej ważne są uczynki miłosierdzia wobec duszy. Jak bardzo potrzebne jest towarzyszenie wątpiącym czy pouczanie tych, którzy czegoś nie umieją. Cenne jest każde upomnienie po bratersku, pocieszanie smutnych i strapionych. Znakiem nadziei tego Jubileuszu jest darowanie krzywdy, cierpliwość wobec osób, z którymi mamy trudniejsze relacje oraz modlitwa za żywych i umarłych.

Rok Jubileuszowy jest okazją do różnych aktów wyrażających ducha pokuty. Powróćmy więc do zachowywaniu pokutnego charakteru piątku, ale starajmy się też rezygnować w jakimś czasie z niektórych form rozrywki czy spędzania czasu w mediach społecznościowych. Zawsze bezcenną pozostaje praktyka jałmużny wobec potrzebujących, wspieranie działań w obronie życia, troski o dzieci pozbawione rodziców, osoby niepełnosprawne czy starsze.

Drodzy Bracia i Siostry,

serdecznie zapraszam do wejścia w Jubileuszowy Rok 2025 w Niedzielę Świętej Rodziny dnia 29 grudnia 2024 roku do naszej Katedry, Konkatedry czy własnej parafii. Pomyślmy już dziś o pielgrzymowaniu do Rzymu czy wyznaczonych miejsc w naszej diecezji jako indywidualni pielgrzymi nadziei lub uczestnicy pielgrzymek. Ustalmy miejsca, do których możemy się udać w naszej okolicy. Dowiedzmy się o organizowanych pielgrzymkach parafialnych oraz pielgrzymkach różnych grup, ruchów religijnych, zawodowych czy społecznych. Przede wszystkim módlmy się o owoce Jubileuszu dla naszych rodzin i dla nas samych.

Na czas przygotowania i owocnego pielgrzymowania w nadziei przyjmijcie błogosławieństwo: W imię Ojca † i Syna † i Ducha Świętego †. Amen.

/-/ † Roman PINDEL

Biskup Bielsko-Żywiecki

JAN PAWEŁ II – CYWILIZACJA ŻYCIA

List pasterski Episkopatu Polski

zapowiadający ogólnopolskie obchody XXIII Dnia Papieskiego

Umiłowani w Chrystusie Panu Siostry i Bracia!

Życie jest darem, który człowiek otrzymuje od Boga. Troska z jaką właściciel z dzisiejszej Ewangelii przygotowuje winnicę – otaczając ją murem, kopiąc tłocznie i stawiając wieżę – jest obrazem miłości Boga, który stwarzając świat i wyposażając człowieka w rozum i wolną wolę dał mu warunki do rozwoju. Dary te są wyrazem zaufania wobec człowieka, który odkrywając wolę Bożą, może kierować własnym życiem i wpływać na losy innych. W ten sposób Bóg zaprosił człowieka do budowania na świecie „cywilizacji życia”. Jej podstawą jest rodzina i rodzące się w niej nowe życie. Dzieci są nadzieją, która rozkwita wciąż na nowo, projektem, który nieustannie się urzeczywistnia, przyszłością, która pozostaje zawsze otwarta. Przychodząc na świat, przynoszą z sobą orędzie życia, które wskazuje na Stwórcę, o czym przypomniał na Kongresie Rodzin w Rzymie w 2000 roku św. Jan Paweł II.

Człowiek jednak nadużył zaufania, którym obdarzył go Bóg, czego wyrazem we wspomnianej przypowieści jest bunt robotników przeciwko właścicielowi winnicy. Wszedł on w miejsce Boga i sam zaczął decydować o życiu, jego wartości i sensie. Tragiczne skutki tej postawy św. Jan Paweł II określił mianem „cywilizacji śmierci”. Stanowi ją wszystko, co godzi w samo życie, jak wszelkiego rodzaju zabójstwa, ludobójstwa, aborcja, eutanazja i dobrowolne samobójstwo; wszystko, cokolwiek narusza całość osoby ludzkiej, jak okaleczenia, tortury zadawane ciału i duszy, próby wywierania przymusu psychicznego; wszystko, co ubliża godności ludzkiej, jak nieludzkie warunki życia, arbitralne aresztowania, deportacje, niewolnictwo, prostytucja, handel kobietami i młodzieżą; a także nieludzkie warunki pracy (KDK, 27).

Dlatego przeżywając, w łączności z papieżem Franciszkiem, XXIII Dzień Papieski, pod hasłem Jan Paweł II – Cywilizacja życia, chcemy wrócić do orędzia, które św. Jan Paweł II zapisał na kartach encykliki Evangelium vitae. Papież przypomniał o godności i wartości ludzkiego życia, a także wskazał w jaki sposób w opozycji do „cywilizacji śmierci” budować „cywilizację życia”.

1. Kim jest człowiek?

Współcześnie fundamentalną kwestią w budowaniu „cywilizacji życia” nie jest już tylko prawda o godności człowieka, gdyż jest ona zazwyczaj jasno prezentowana zarówno w nauczaniu Kościoła jak i prawodawstwie świeckim. Dzisiaj główne kontrowersje związane są z próbą odpowiedzi na pytanie – jaka istota może być nazwana człowiekiem? Na podstawie jakich kryteriów można to ocenić i kto te kryteria ustala?

Czytelne stanowisko Kościoła w tej kwestii zaprezentował św. Jan Paweł II, który pisał: od chwili zapłodnienia (…) rozpoczyna się życie, które nie jest życiem ojca ani matki, ale nowej istoty ludzkiej, która rozwija się samoistnie. (…) Tę oczywistą prawdę (…) nowoczesna genetyka potwierdza cennymi dowodami. Ukazała ona, że od pierwszej chwili istnieje dokładny program tego, kim będzie ta żywa istota (…). Od zapłodnienia rozpoczynają się dzieje życia człowieka, choć potrzeba czasu, aby każda z jego wielkich potencjalnych zdolności w pełni się ukształtowała i mogła być wykorzystana (EV, 60). Przytoczone słowa stanowią jednoznaczną odpowiedź na podnoszone w debacie publicznej pytania dotyczące m.in. prawa rodziców, a zwłaszcza matki, do decydowania o życiu dziecka, które nosi w swoim łonie. Sprzeciwiają się również próbom wymuszenia na ustawodawcy uchwalenia prawa do bezpłatnego dostępu do aborcji i nakazowi jej wykonywania pracownikom ochrony zdrowia.

Nie brakuje dziś także głosów, które w imię etyki jakości życia, czyli na podstawie przyjętych standardów biologicznych, intelektualnych, psychicznych czy ekonomicznych, dla których najważniejszymi kryteriami są użyteczność i sukces za wszelką cenę, odmawiają prawa do życia osobom chorym i z niepełnosprawnościami. Ma się to dokonywać poprzez ograniczanie im dostępu do leczenia, izolację a także pozbawianie ochrony prawnej czy wręcz eutanazję. Tymczasem (…) cierpienie, które pod tylu różnymi postaciami obecne jest w naszym ludzkim świecie, jest w nim obecne także i po to, ażeby wyzwalać w człowieku miłość, ów właśnie bezinteresowny dar z siebie na rzecz innych ludzi, ludzi cierpiących. (SD, 29). Ludzie chorzy mają więc do odegrania w dziejach świata wprawdzie trudną, ale jednak szczególnie ważną rolę.

2. Ewangelia życia

            U źródeł „cywilizacji życia” stoi potrzeba ewangelizacji. Tylko bowiem w perspektywie wiary można w pełni odkryć wartość i godność każdego ludzkiego istnienia. Wynikają one najpierw z prawdy o stworzeniu człowieka, którego Bóg chciał dla niego samego, zaprosił go do „zarządzania” światem i przekazywania życia. Człowiek musi posiadać niezwykłą wartość w oczach Boga – pisał w Kazaniach na Areopagu Karol Wojtyła – jeśli dla jego odkupienia Syn Boży sam staje się człowiekiem. Także męka, śmierć i zmartwychwstanie ukazują wartość ludzkiego życia, zwłaszcza naznaczonego cierpieniem. W końcu równość ludzi, wielkość ich posłannictwa i związana z tym godność opierają się na tym, że ostatecznym celem człowieka jest życie z Bogiem w wieczności.

3. Budowa cywilizacji życia

Budowanie „cywilizacji życia” jest zadaniem Kościoła i całego społeczeństwa. Jej fundamentalne prawo stanowi miłość – jedyne właściwe odniesienie człowieka do człowieka. Wyraża się ono we współczuciu, solidarności i gotowości do ofiary.

Zadania ochrony i promocji życia należą także do ustawodawców. Wprawdzie prawo nie jest jedynym narzędziem obrony ludzkiego życia, ale odgrywa istotną rolę w kształtowaniu sumień i relacji społecznych. Nie wystarczy jednak samo tylko zniesienie niegodziwych praw godzących bezpośrednio w prawo do życia. Należy także podejmować prorodzinne działania społeczne i prawodawcze w oparciu o  nowe zasady polityki w sferze pracy, rozwoju miast, budownictwa mieszkaniowego i usług, tak aby można było pogodzić rytm pracy z rytmem życia rodzinnego oraz zapewnić rzeczywistą opiekę dzieciom i osobom w podeszłym wieku (EV, 90). Wiele współczesnych sumień formowanych jest również przez treści przekazywane w mediach. Potrzeba dziś większej promocji macierzyństwa i ojcostwa, zwłaszcza w mediach społecznościowych, aby ukazać je także jako drogę do realizacji siebie i osiągniecia szczęścia. Łącząc w działaniu wszelkie społeczne siły musimy znacząco poprawić zatrważającą dziś sytuację demograficzną naszej Ojczyny. W tej dziedzinie niestety należy bić na alarm!

Niezwykle istotne są działania podejmowane w ochronie życia i zdrowia przez lekarzy, ratowników medycznych, farmaceutów, pielęgniarki i położne oraz kapelanów, którzy najbardziej związani są z tajemnicą życia. W dzisiejszym kontekście kulturowym i społecznym, w którym nauka i sztuka medyczna zdają się czasem tracić swój wrodzony wymiar etyczny potrzeba waszego jasnego świadectwa wierności prawdzie i sumieniu. Szczególną wdzięczność wyrażamy tym, którzy realizują swoją posługę w hospicjach, domach opieki lub dziennego pobytu, a także wspierających rodziny w opiece nad chorymi pozostającymi w domach.

Trudno wymienić wszystkie osoby i instytucje służące trosce o życie. Są wśród nich domy dziecka, rodziny zastępcze, osoby czuwające nad „oknami życia”, jadłodajnie, schroniska dla bezdomnych czy domy samotnej matki. Ich działania nie byłyby jednak możliwe bez ofiarnej postawy darczyńców i wolontariuszy, którzy kierowani wielkoduszną i bezinteresowną miłością, otaczają opieką osoby chore, samotne, ofiary wojen i kataklizmów oraz tych, którzy muszą się znaleźć w odpowiednim środowisku wychowawczym, aby przezwyciężyć uzależnienie i odzyskać wiarę w sens życia. Nie możemy jednak zapomnieć, że to przede wszystkim rodzice uczą swoje dzieci autentycznej wolności, która się urzeczywistnia przez bezinteresowny dar z siebie, i rozwijają w nich szacunek dla innych, poczucie sprawiedliwości, postawę akceptacji (…), dialogu, wielkodusznej służby i solidarności oraz wszelkie inne wartości, które pomagają przyjmować życie jako dar (EV, 93).

Szczególnym znakiem wyobraźni miłosierdzia jest dziś pomoc niesiona przez miliony Polaków ofiarom wojny w Ukrainie. Niech nadal trwa modlitwa o pokój, o szacunek dla ludzkiego życia oraz nasza solidarność z potrzebującymi. Wierzymy, że w ten sposób „cywilizacja życia” zwycięży „cywilizację śmierci”, a potęga miłości i dobra pokona zbrodnicze zakusy złego.

4. „Żywy pomnik” św. Jana Pawła II

W budowanie cywilizacji życia włączają się także stypendyści Fundacji „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Moja pasja pomocy ludziom nie pozwala mi bezczynnie siedzieć i pozostawać obojętną na potrzeby drugiego człowieka – stwierdza Weronika, stypendystka z archidiecezji przemyskiej. Jako wolontariuszka w hospicjum nie żałuję ani jednej spędzonej tam chwili. Każde spotkanie z pacjentami, uśmiech, dotyk i pomoc w najprostszych rzeczach ukształtowały moją wrażliwość. Fundacja co roku swoją opieką obejmuje blisko dwa tysiące zdolnych uczniów i studentów z niezamożnych rodzin, z małych miejscowości w całej Polsce. Jedną z absolwentek programu jest Magda z archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej, która mówi: Mam 3 braci i 5 sióstr. Moi rodzice powtarzali nam, że są otwarci na życie, że Pan Bóg jest życiem, które przyjmują do siebie z ufnością. Widziałam, że to zaufanie do Niego czyni naszą rodzinę szczęśliwą, a On błogosławił moim rodzicom, aby byli w stanie zadbać o każdego z nas. Kiedy najbardziej tego potrzebowaliśmy z pomocą przyszła Fundacja „Dzieło Nowego Tysiąclecia”. Dziś ja, jako żona i mama staram się pielęgnować w sobie to, co zasiali we mnie rodzice i przekazywała Fundacja. Jestem wdzięczna Bogu za dar szczęśliwej, dużej rodziny, na którą patrzę z perspektywy dorosłego człowieka i chcę żyć w podobny sposób w swojej nowej rodzinie – z wartościami chrześcijańskimi, z Bogiem w sercu. W przyszłą niedzielę, podczas kwesty przy kościołach i w miejscach publicznych, będziemy mogli wesprzeć materialnie ten wyjątkowy, konsekwentnie budowany od 23 lat przez nas wszystkich „żywy pomnik” wdzięczności św. Janowi Pawłowi II. Niech udzielone w ten sposób wsparcie, nawet w obliczu osobistych trudności i niedostatków, będzie wyrazem naszego budowania cywilizacji życia i miłości.

Na czas owocnego przeżywania XXIII Dnia Papieskiego udzielamy wszystkim pasterskiego błogosławieństwa.

Podpisali: Pasterze Kościoła Katolickiego w Polsce

obecni na 395. Zebraniu Plenarnym Konferencji Episkopatu Polski,

Lidzbark Warmiński, 13 czerwca 2023 r.

Za zgodność:

(-) + Artur G. Miziński

Sekretarz Generalny KEP

LIST PASTERSKI BISKUPA BIELSKO-ŻYWIECKIEGO
NA WIELKI POST 2022 ROKU

W Wielki Post ze świętym arcybiskupem Józefem Bilczewskim (więcej…)